Flora Słowackiego Raju

Słowacki Raj to prawdziwy unikatowy botaniczny raj. W różnych typach biotopów leśnych, skalnych, łąkowych i mokradłowych rośnie nie tylko 1000 gatunków wyższych roślin, ale również 200 gatunków porostów oraz 350 gatunków mchów.

Żółtogłów najwyższy
Pełnik europejski (foto Stanislav Paluch)

Specyficznym fenomenem Słowackiego Raju jest inwersja klimatyczna. W normalnych warunkach na niższych wysokościach jest cieplej, a z wysokością temperatura spada. W naszych wąwozach jest odwrotnie. Na dnie wąwozów jest chłodniej i wilgotniej, na niektórych miejscach słońce prawie nie dociera, a na wyższych obszarach na krawędziach płaskowyżów na wapiennych skałach panuje ciepło i sucho.

Roślinność odzwierciedla tę specyfikę klimatyczną, więc gatunki chłodnolubne, które zazwyczaj znajdujemy na wysokich górskich wysokościach, rosną na dnie wąwozów. Z kolei na nasłonecznionych skałach na wyższych wysokościach znajdziemy gatunki ciepłolubne.

Na grzbietach i skalnych ścianach możemy zauważyć rzadkie zbiorowiska sosny. Są to pozostałości dawnych lasów, które przetrwały na tym terenie od końca epoki lodowcowej.

Kortuza Matthioli'ego
Zarzyczka górska
Kortuza Matthioli'ego
Zarzyczka górska (foto Jaroslav Racek)

Wapieniolubne lasy bukowe są najbardziej rozpowszechnionymi lasami Słowackiego Raju. Rosną na stromych skalistych zboczach. Oprócz buka często występują w nich jodła, świerk, a także wiele innych gatunków drzew.

Sasanka słowacka kwitnie we wczesnych dniach wiosny. Ten symbol Słowackiego Raju znajduje się w logo zarządu parku narodowego.

Pierwiosnek słowacki
Sasanka słowacka (foto Peter Olekšák)

Na świetlistych polanach wapiennych buczyn możemy rzadko spotkać pod koniec maja królową słowackich orchidei obuwik pospolity. Duże, interesujące żółtobrązowe kwiaty swoją budową przypominają but.

Obuwik pospolity
Obuwik pospolity (foto Karol Bača)

Wąskie doliny rzek i strumieni w chłodniejszych obszarach są zasiedlane przez górskie olszowe lasy łęgowe. Dominują w nich olsza szara i świerk z roślinnością mokradłową, przystosowaną do okresowych powodzi i stale wysokiego poziomu wód gruntowych.

W Słowackim Raju znajduje się najbogatsza populacja ważnego reliktu z epoki lodowcowej języcznika syberyjskiego na Słowacji. Wysoka, do 1,5m roślina przyciąga naszą uwagę latem w czasie kwitnienia na pierwszy rzut oka.

Języcznik syberyjski
Języczka syberyjska (foto Alena Vydrová)

Słowacki Raj nie ma wielu łąk, ale ich botaniczna jakość jest wyjątkowa. Do europejskich rzadkości należą Łąki Kopaneckie, gdzie na powierzchni jednego metra kwadratowego można policzyć 74 gatunki wyższych roślin. W wielu miejscach znajdujemy zagrożone gatunki orchidei.

Najbardziej imponującym doświadczeniem jest zobaczenie wczesną wiosną zakwitających dywanów szafranu.

Szafran spiski
Szafran spiski (foto Peter Olekšák)

Obszar krasowy Słowackiego Raju czasami nawiedzają pożary lasów. Na spalonej ziemi pojawia się zadziwiająca, na Słowacji bardzo rzadka roślina, bodziszek czeski. Czarne nasiona przetrwają dziesiątki lat w glebie, czekając na swoją szansę i kiełkują po pożarze.

Starzec czech
Bodziszek czeski (foto S. Hermann)